Opublikowano

Projekt nawadniania ogrodu

nawadnianie ogrodów

Projekt nawadniania ogrodu – jak wygląda i od czego zacząć? Każdy inwestor pragnący posiadać automatyczne nawadnianie w swoim ogrodzie powinien rozpocząć od poprawnego projektu tego systemu. Dotyczy to inwestorów korzystających z usług firm instalacyjnych jak i tych, którzy chcą wykonać taką instalacje samodzielnie.

Dzięki projektowi nawadniania ogrodu już przed instalacją, będzie można zweryfikować poprawność rozstawienia zraszaczy ogrodowych, a po zakopaniu systemu nawadniania ogrodu – będzie wiadomo gdzie przebiegają rurociągi i za którą sekcje odpowiada który elektrozawór, co zaoszczędzi nam problemów w czasie wieloletniej eksploatacji i prowadzenia innych prac ogrodowych.

Projekt nawadniania ogrodu – poszczególne etapy

Projekt nawadniania ogrodu składa się z kilku etapów, którym należy zająć się planując wdrożenie systemu nawadniania. Każdy z etapów jest niezwykle istotny dla całości procesu.

  • Inwentaryzacja terenu
  • Określenie potrzeb wodnych
  • Określenie parametrów źródła wody
  • Dobór i rozstawa zraszaczy
  • Grupowanie zraszaczy w sekcje
  • Dobór rur i zaworów, kalkulacja strat ciśnienia
  • Dobór i lokalizacja sterowników i przewodów elektrycznych

Inwentaryzacja terenu

Najkorzystniej dla projektu nawadniania jeśli ogród został wykonany zgodnie z projektem nasadzeń i możemy na tym planie po zweryfikowaniu zgodności z rzeczywistością, wrysować instalację nawadniania. Jeśli nie ma takiego planu, a mamy już nasadzenia w ogrodzie należy wykonać inwentaryzacje istniejących drzew i krzewów oraz trawników, z uwzględnieniem małej architektury, ścieżek, budynków. Dopiero na takim wyskalowanym rysunku rysujemy plan nawodnienia.

Określenie potrzeb wodnych

Jest to ilość wody potrzebnej roślinie do prawidłowego funkcjonowania. Zależy od kilku czynników ( strefy klimatycznej, rodzaju gleby, nasłonecznienia, cech gatunkowych roślin).  Kalkulując tą wartość musimy również brać pod uwagę zjawisko transpiracji i ewapotranspiracji. Przykładowa tabela zapotrzebowania przy danym klimacie.

określenie potrzeb wodnych - projekt nawadniania ogrodu

Określenie parametrów źródła wody

Jest to bardzo ważny parametr, który decyduje o tym ile zraszaczy może efektywnie pracować w tym samym czasie. (zakres tzw. sekcji)
Należy zawsze sprawdzić rzeczywistą wydajność źródła wody, nie można opierać się na przewidywaniach, czy parametrach pompy lub danych z wodociągów). Najprostszy sposób to podstawienie wiadra o znanej pojemności (np.10l) pod miejsce podłaszenia instalacji nawadniania i sprawdzenie w jakim czasie zostanie ono napełnione.

Wynik 12 sekund napełniono wiadro 10l, co oznacza, że wydajność naszego źródła to 50l/min. Znając taki wynik do celów projektowych powinniśmy przyjąć że efektywnie dysponujemy 45l/min. (zalecany bufor ok 10%, czyli 5l/min). Profesjonaliści używają specjalnych urządzeń pomiarowych, które oprócz przepływu pokazują ciśnienie wypływającej wody. Czas mierzymy podobnie jak w pierwszej metodzie.

czujnik wody toro

Dobór i rozstawa zraszaczy

Zraszacze zwane przez użytkowników POLEWACZKAMI, to urządzenia dystrybuujące wodę na danej powierzchni w ogrodzie.
Są one dzielone ze względu na typ pracy, na zraszacze statyczne i zraszacze rotacyjne.

zraszacz statyczny przy projekcie nawadniania ogrodu

fot. Zraszacz statyczny – zakres pracy w czasie

 

zraszacz rotacyjny

fot. Zraszacz rotacyjny – zakres pracy w czasie

Podstawowa zasada mówi o tym, że w jednej sekcji razem mogą pracować tylko zraszacze tego samego typu ( wynika to ze sposobu dystrybucji wody w jednostce czasu). Druga ważna zasada dotyczy rozstawu zraszaczy, czyli odległości pomiędzy zraszaczami. Optymalna rozstawa głowic zraszaczy wynosi ok. 45-50% średnicy ich zasięgu.

Maksymalna granica rozstawy zraszaczy to 60% średnicy zasięgu

rozstaw zraszaczy ogrodowych

nieprawidłowe rozstawienie zraszaczy ogrodowych

fot. Skutek złego rozstawu zraszaczy

Grupowanie zraszaczy w sekcje – projekt nawadniania ogrodu

Jest to etap kiedy dobraliśmy zraszacze i narysowaliśmy je w odpowiednich odstępach od siebie

grupowanie zraszaczy w sekcje - projekt nawadniania ogrodu

Po rozmieszczeniu zraszaczy na planie ogrodu musimy połączyć je ze sobą w sekcje. Po pierwsze suma wydatków poszczególnych zraszaczy nie może przekroczyć wydajności źródła zasilającego instalację. Wpisujemy wydatki poszczególnych zraszaczy zgodnie z tabelami producenta.

rozstaw zraszaczy ogrodowych

Następnie łączymy zraszacze uwzględniając zacienienie w ogrodzie tak aby sekcja obejmowała obszar o porównywalnych warunkach siedliskowych.

Rozstaw zraszaczy w projekcie nawadniania ogrodu

 

Dobór rur i złączy PE, kalkulacja strat ciśnienia

Woda przemieszczając się w rurociągach od zraszacza do zraszacza jest poddawana tarciu i dzięki temu następują straty ciśnienia hydraulicznego. Skutkuje to nierównym i zanikającym wypływem wody w różnych częściach instalacji nawadniającej.
Aby temu zapobiegać powinniśmy odpowiednio dobrać średnice rurociągów pamiętając o zjawisku uderzenia hydraulicznego. (max przepływ w rurociągach 1,5 m/s ). Średnice rurociągów dobiera się na podstawie przepływu wody wykorzystując tabele strat ciśnienia.

wykres doborów parametrów hydraulicznych dla rur. Nawadnianie ogrodów

W niedużych ogrodach, gdzie mamy niewielkie przepływy możemy posłużyć się ściągą w formie tabeli, gdzie obliczono jaki przepływ mają rury bez większych strat.

Rozmiar rury (średnica zewn.)

Maksymalny przepływ

Ř 20 (˝”)

6 gpm

22,7 l/min

Ř 25 (ľ”)

10 gpm

37,8 l/min

Ř 32 (1”)

16 gpm

60,6 l/min

Ř 40 (1 Ľ”)

26 gpm

98,4 l/min

Systemy nawadniania można wykonywać w rożnych systemach. W Polsce najpopularniejszy jest system Rur i złączek Pe.

Sprawdź złączki PE w naszym sklepie internetowym.

Dobór i lokalizacja elektrozaworów, sterowników i przewodów elektrycznych

Sercem każdego systemu, które rozdziela wodę pomiędzy poszczególnymi sekcjami są elektrozawory. Elektrozawory to urządzenia, które najlepiej umieszczać w ogrodzie, w specjalnych studzienkach rewizyjnych – studzienkach na elektrozawory. W ogrodach do 1000m2 najczęściej studzienki z zaworami są umieszczone w jednym miejscu. Należy pamiętać, aby studzienka była zdrenowana i zabezpieczona przed zasypaniem przez nornice lub krety. Dla wygody konserwacji nie warto wciskać jej w rabatę pod płotem.

O rozmiarach zaworów i średnicy przyłącza decyduje ilość wody, jaka ma przez nie przepływać. Najczęściej stosuje się zawory o średnicy 1 cala (25mm), które przepuszczą bez większych strat ok 100l wody na minutę. Przy większych przepływach należy zastosować odpowiednie zawory, które nie będą dławić przepływu wody.

skrzynka na elektrozawory

elektrozawór ez flo+

Elektrozawory połączone są z mózgiem, czyli sterownikiem systemu nawadniania. Obecnie istnieje wiele sterowników, zasilanych prądem 230v, bateryjne 9V, łącznie z modelami obsługiwanymi przez moduł WIFI.

Należy pamiętać że prąd sterujący wysyłany do zaworów może być 24V lub 9V, o niewielkim natężeniu np. 0,26A i są one bardzo podatne na wszelkiego rodzaju przepięcia i przebicia. Dzięki stosowaniu wodoodpornych połączeń i odpowiedniej grubości kabli, przeznaczonych do układania w ziemi pozbędziemy się problemów z zanikającym sygnałem sterującym. Zazwyczaj sposób podłączenie, okablowania elektrozaworów do sterownika jest podobny i przedstawia go rysunek poniżej.

połączenie elektrozaworów w ogrodzie

sterownik tempus wewnętrzny toroSterownik Toro Tempus – kupisz klikając tutaj

systemy nawadniające - nawadnianie ogrodów - projekt nawadniania ogrodu

Tematy: 

  • Projekt nawadniania ogrodu
  • Inwentaryzacja terenu
  • Określenie potrzeb wodnych
  • Określenie parametrów źródła wody
  • Dobór i rozstawa zraszaczy
  • Grupowanie zraszaczy w sekcje
  • Dobór rur i zaworów, kalkulacja strat ciśnienia
  • Dobór i lokalizacja sterowników i przewodów elektrycznych

zobacz również: